AYAK BİLEK YARALANMALARI, BURKULMALAR.

 

Ayak bilek yaralanmaları çok sık görülen ve genellikle hastalar ve kısmen de hekimlerce tedavisi ihmal edilip tedavisi iyi yapılmayan yaralanma grubudur. 

Düzensiz yolda yürüme, kaygan zeminde yürüme, kontrolsüz atlama ve genellikle de spor yaparken olan ayak bilek yaralanmaları; ayak bileğinin basit bağ yaralanmasından , bağ kopmasına, ayak bilek kemiklerinin kırık ve çıkıklarına kadar uzanan bir yaralanma grubudur.

Bu yazıda basit ayak bilek yaralanması hakkında bilği vereceğim. Çünkü önemli yaralanmalarda zaten hasta acil servise yada ortopedi  polikliğine başvurur ve tedavisi düzenlenir. Basit yaralanması olan hastalar kısmen de olsa ağrılı olarak yürür ve yaralanma geçirince hastaların bir kısmı önce doktora başvurur. Bir kısmı halk arasında uygulanan ayak bileğine et sarma, haşlanmış nohut sarma, mumlu bez sarma gibi yanlış işlemler yapar.  Bir kısmı da ayaktaki proplemi çıkık olarak kabul edip  halk arasında çıkıkçı yada olçum denen kişilere başvurur. Diğer bir kısım hasta hastaneye başvurur. Acil doktoru yada ortopedi doktoru yaptığı muayenede özellikle ayak bilek dış kışında ağrı şişlik tespit eder çekilen düz grafilerde kemik yapıda patoloji tespit edilmez. Bu tip bir yaralanma ortalama 20 günde iyileşir ve  kısmi istirahat, spora ara verme, aralıklı soğuk uygulaması (saat başı yazın 10-15 dakika, kışın 5-10 dakika), bandaj yada bileklik uygulaması ve ağır yaralanmalarda alçı ile tedavisi yapılır. Acile başvuran bu tip hastalara doktorlar yeterli bilğilendirme ve uygun ilaç vermedikleri zaman hastalar sıkça çıkıkçılara başvurmakta orada sıcak uygulaması, aşırı sıkı bandaj uygulaması gibi yanlış uygulamalar yapılarak bazen gangrene kadar giden sonuçlar olmaktadır. Bazen çıkıkçılar alkol gibi soğuk oluşturan malzemelerle ekleme masaj yaparlar, bu uygulama ise doğrudur ve hastaya rahatlık verir. Oysa ayak bilek yaralanması geçiren taze vakaların hepsine aralıklı soğuk uygulaması yapılması faydalıdır ve biz doktorlar bunu  mutlaka hastalara söyleriz.

Ayak bilek yaralanmaları ilk olduğu zaman doğru şekilde tedavi edilmezse özellikle dış yan bağ yaralanması olanlarda bağ, eski gücünde ve şeklinde iyileşemez ve kronik (devamlı) ayak bilek sorunlu biri haline gelirler. Bu tip ayak bileğine sahip olanların ayak bilekleri zorlamalarda kolayca döner, burkulur, günlük yaşantı spor yapma özellikle çok olumsuz yönde etkilenir. Halk arasında bu duruma ayak bileğinde adeta yalama olmuş denir.

Kronik ayak bileği bağ yaralanması oluşmuş hastaların tedavisi oldukça zordur. Bu sebeble ayak bilek yaralanması olanlar öncelikle hastanelere başvurup ortopedi uzmanlarının tedavi ve takibine girmelidirler. En basit ayak bilek yaralanmasının 20 günde iyileşeceğini bilip doktorun önereceği aralıklı soğuk uygulaması, ilaç ve bandaj-bileklik yada ağır yaralanmalarda alçı uygulaması gibi tedavilere başvurmalıdırlar.

Sağlıklı Günler Dilerim.